خشکی و ترک‌خوردگی لب‌ها یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود تجربه می‌کنند. عوامل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد این وضعیت شوند، از جمله شرایط نامساعد آب و هوایی، کمبود آب بدن، عادات نادرست و حتی کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری. در این مقاله از نازخاتون، به بررسی علل مختلف خشکی لب‌ها و تأثیر کمبودهای تغذیه‌ای بر آن می‌پردازیم و راهکارهای پیشگیری و درمان را ارائه خواهیم داد.
خشکی لب‌ها ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
هوای سرد و خشک می‌تواند باعث از بین رفتن رطوبت طبیعی لب‌ها شود. به دلیل عدم وجود غدد چربی در لب‌ها، این قسمت از بدن نمی‌تواند به‌طور طبیعی رطوبت خود را حفظ کند و در برابر تغییرات دما حساس است. علاوه بر سرما، نور خورشید و اشعه ماوراءبنفش نیز می‌تواند به پوست حساس لب آسیب رسانده و موجب خشکی و پوسته‌پوسته شدن آن شود. استفاده از بالم لب حاوی SPF و مرطوب‌کننده‌های مناسب می‌تواند از این مشکل جلوگیری کند.
برخی عادات روزمره مانند خیس کردن مداوم لب‌ها با بزاق دهان یا جویدن آن‌ها می‌تواند منجر به تشدید خشکی و ترک‌خوردگی شود. بزاق دارای آنزیم‌هایی است که به تجزیه پروتئین‌ها کمک می‌کنند، اما زمانی که روی لب باقی می‌ماند، می‌تواند پوست را تحریک کرده و موجب تبخیر سریع‌تر رطوبت شود. به‌جای این عادات، استفاده از بالم‌های مرطوب‌کننده توصیه می‌شود.
ویتامین‌های گروه B، نقش مهمی در حفظ سلامت پوست و لب‌ها دارند. کمبود این ویتامین‌ها می‌تواند منجر به خشکی و ترک‌خوردگی لب‌ها شود. همچنین، ویتامین E، آهن و روی نیز در حفظ سلامت لب‌ها نقش دارند و کمبود آن‌ها می‌تواند منجر به التهاب و خشکی پوست لب شود.
ترک گوشه‌های لب، که به آن “التهاب گوشه دهان” یا “شیلیت زاویه‌ای” گفته می‌شود، می‌تواند به دلیل کمبود ویتامین‌ها و سایر مواد زیر ایجاد شود:
ویتامینB2: کمبود این ویتامین باعث ترک‌های گوشه دهان و التهاب لب‌ها می‌شود. منابع آن شامل لبنیات، سبزیجات برگ‌دار و غلات کامل است.
ویتامین B3: کمبود نیاسین می‌تواند به ترک‌های عمیق و زخم‌های پوستی منجر شود. این ویتامین در گوشت مرغ، ماهی و غلات کامل یافت می‌شود.
ویتامینB6: کمبود این ویتامین باعث حساسیت و خشکی شدید لب‌ها می‌شود. منابع غذایی آن شامل موز، مرغ، ماهی و سیب‌زمینی است.
ویتامینB9: کمبود فولیک اسید می‌تواند به خشکی و ترک لب‌ها منجر شود. این ویتامین در سبزیجات برگ سبز، مرکبات و حبوبات یافت می‌شود.
آهن: کمبود آهن منجر به کم‌خونی و علائمی مانند ضعف و ترک گوشه‌های لب می‌شود. مصرف گوشت قرمز، حبوبات و اسفناج می‌تواند به تأمین آهن بدن کمک کند.
روی (زینک): کمبود زینک باعث التهاب و کندی روند بهبود ترک‌های لب می‌شود. منابع غذایی غنی از زینک شامل گوشت، صدف، مغزها و دانه‌ها هستند.
برای جلوگیری و درمان خشکی لب‌ها، می‌توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
نتیجه‌گیری
خشکی و ترک لب‌ها می‌تواند ناشی از عوامل محیطی، کم‌آبی بدن، عادات نادرست، کمبود ویتامین‌ها یا برخی بیماری‌ها باشد. رعایت رژیم غذایی مناسب، استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، محافظت در برابر شرایط محیطی نامساعد و اجتناب از عادات نادرست می‌تواند به جلوگیری و درمان این مشکل کمک کند. در صورتی که خشکی لب‌ها مداوم باشد، بهتر است با پزشک مشورت شود تا علت زمینه‌ای آن مشخص و درمان مناسب انجام شود.
