وقتی حرف از ویتامین C می‌شود همه‌ی ما به یاد پرتقال، داروی سرماخوردگی یا قرص جوشان و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌افتیم. معمولا این ویتامین در خوراکی‌های خوش‌مزه وجود دارد. اما شاید کمتر کسی از اثر فوق‌العاده این ویتامین روی پوست، اطلاع داشته باشد. در این مقاله از نازخاتون به بررسی فواید شگفت انگیز ویتامین C روی پوست می‌پردازیم.

فهرست مطالب

ویتامین C چیست؟ دلیل تاثیرگذاری ویتامین C روی پوست خواص ویتامین C برای پوست درخشندگی پوست کاهش التهابات پوستی کلاژن ساز رفع تیرگی زیر چشم با ویتامین C ازبین بردن لکه‌های پوستی محافظت از اثرات ناشی از تابش آفتاب جلوگیری از افتادگی پوست بهبود زخم نحوه استفاده از ویتامین C برای پوست زمان استفاده از ویتامین C بهترین منابع خوراکی تامین ویتامین C عوارض جانبی ویتامین C

ویتامین C چیست؟

ویتامین C یک ماده مغذی محلول در آب و یک آنتی‌اکسیدان قوی است که می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. از آنجا که بدن انسان قادر به تولید این ویتامین نیست، لازم است آن را از طریق مصرف مواد غذایی و مکمل‌های دارویی به دست آوریم تا از مزایای آن بهره‌مند شویم. برخی از سبزیجات و میوه‌هایی که غنی از ویتامین C هستند عبارتند از: طالبی، پرتقال، کلم بروکلی، فلفل دلمه‌ای سبز و قرمز، کیوی، گوجه‌فرنگی، توت‌فرنگی، تمشک، آناناس، انبه و پاپایا.

دلیل تاثیرگذاری ویتامین C روی پوست

یکی از عوامل اساسی خطرناک برای سلامت پوست، اشعه فرابنفش نور خورشید است که باعث تولید رادیکال‌های آزاد و ایجاد آسیب در پوست می‌شود. با این حال، ویتامین C به عنوان یک کمک‌کننده و آنتی‌اکسیدان معروف است که می‌تواند بهبود بخش و بازسازنده این آسیب‌ها باشد. استفاده از ویتامین C به صورت موضعی می‌تواند سطح این ویتامین در پوست را افزایش داده و در برابر خطرات اشعه فرابنفش محافظت کند. به علاوه، ویتامین C به عنوان یک محافظ طبیعی برای پوست عمل می‌کند.

اشعه فرابنفش خورشید باعث از دست دادن ویتامین C در پوست می‌شود و خطر آسیب‌دهی به آن را افزایش می‌دهد. در عوض، استفاده از ویتامین C باعث می‌شود که سلول‌های پوستی مقاومت بیشتری نسبت به اشعه فرابنفش A داشته باشند. با توجه به این مسئله، استفاده از ویتامین C در مراقبت و حفاظت از سلامت پوست در مقابل خطرات اشعه فرابنفش امری ضروری است.

خواص ویتامین C برای پوست

ویتامین C همانگونه که برای بدن بسیار مفید است، دوست پوست انسان نیز هست. سرم حاوی ویتامین C یکی از محصولات مراقبتی پرطرفدار برای پوست است، زیرا این سرم دارای غلظت بالایی از ویتامین C است که به عنوان یکی از مواد بسیار مؤثر برای بهبود وضعیت پوست شناخته می‌شود. از جمله دلایل اصلی این محبوبیت، قدرت آنتی‌اکسیدانی قوی ویتامین C است که با استفاده مداوم از این سرم، پوست شما رونق و شادابی بیشتری پیدا می‌کند. این آنتی‌اکسیدان باعث محافظت از پوست در برابر عوامل مختلف خارجی مانند آفتاب، آلودگی، و سیگار می‌شود و همچنین رنگ و بافت پوست شما ترمیم کرده و به آن  اکسیژن‌رسانی می‌کند.

به طور کلی، سرم حاوی ویتامین C به عنوان یک روش موثر برای روشن‌کردن و آبرسانی پوست شناخته می‌شود و از خشکی و لکه‌های پوست جلوگیری می‌کند، همچنین به‌طور قابل توجهی به پیشگیری از پیری زودرس پوست کمک می‌کند. از ویتامین C می‌توان در کرم‌های ضد چروک به دلیل اثرات ضد پیری آن نیز استفاده کرد.

درخشندگی پوست

ویتامین C می‌تواند باعث درخشندگی و روشن‌تر شدن پوست بشود. این ویتامین به کاهش رنگدانه‌های پوست کمک می‌کند و به همین دلیل به پوست ظاهری درخشان می‌بخشد. یک تحقیق نشان داده است که استفاده از ویتامین C می‌تواند تولید ملانین را مهار کند (ملانین رنگدانه‌ای است که به پوست رنگ می‌دهد). با کاهش تولید ملانین، ویتامین C باعث می‌شود که پوست روشن‌تر به نظر برسد.

کاهش التهابات پوستی

ویتامین C به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی‌اش می‌تواند به‌عنوان یک عامل ضدالتهابی عمل کند، به این معنی که پوست شما را تسکین می‌دهد و از تورم آن می‌کاهد. عملکرد ضدالتهابی ویتامین C ، رادیکال های آزادی که موجب آسیب اکسیداتیو می شوند را خنثی می کند. همچنین به بهینه‌سازی عملکرد سیستم ایمنی برای جلوگیری از بروز التهاب نیز کمک می‌کند.

علاوه بر این، خاصیت ضدالتهابی ویتامین C می‌تواند قرمزی پوست را کاهش دهد. استفاده از سرم ویتامین C باعث کاهش لکه‌های تیره و رفع قرمزی شده و در نتیجه به شفافیت پوست کمک می‌کند.

کلاژن ساز

کلاژن پروتئینی طبیعی است که با افزایش سن تولید آن در بدن کاهش می‌یابد. این کاهش منجر به ظهور خطوط ریز و چین و چروک‌ها بر روی پوست می‌شود. ویتامین C نقش مهمی در تولید کلاژن دارد، به طوری که بدون این ویتامین، سنتز کلاژن امکان‌پذیر نیست. این به دلیل ضروری بودن ویتامین C برای فعالیت آنزیم‌های پرولیل هیدروکسیلاز و لیزیل هیدروکسیلاز است که در فرآیند تولید کلاژن نقش دارند. علاوه بر استفاده از مکمل‌ها، می‌توانید از طریق رژیم غذایی نیز تولید کلاژن را افزایش دهید.

کلاژن چیست و چگونه آن را افزایش دهیم

رفع تیرگی زیر چشم با ویتامین C

سرم ویتامین C با آبرسانی به پوست می‌تواند خطوط ریز دور چشم را کاهش دهد. هرچند ویتامین C بیشتر برای کاهش قرمزی پوست معروف است، برخی افراد معتقدند که می‌تواند به کاهش سیاهی زیر چشم نیز کمک کند.

برای کاهش تیرگی‌های زیر چشم می‌توانید روش‌های دیگری مانند استفاده از کمپرس سرد یا محصولات حاوی رتینول را نیز امتحان کنید. از آنجا که پوست زیر چشم نازک و حساس است، بهتر است از محصولاتی که مخصوص این ناحیه طراحی شده‌اند استفاده کنید.

نحوه از بین بردن پف زیر چشم به صورت فوری

ازبین بردن لکه‌های پوستی

ویتامین C با جلوگیری از تولید ملانین می‌تواند به کاهش هیپرپیگمانتاسیون یا لکه‌های تیره روی پوست کمک کند. هیپرپیگمانتاسیون زمانی رخ می‌دهد که تولید ملانین در برخی نواحی پوست بیش از حد افزایش می‌یابد. این مشکل ممکن است به دلایلی همچون قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید، پیری یا آکنه به وجود بیاید. ویتامین C با کاهش فعالیت آنزیمی به نام تیروزیناز، که در سنتز ملانین نقش دارد، مانع از تولید ملانین می‌شود. بنابراین، به‌طور گسترده‌ای برای درمان لکه‌های تیره پوست استفاده می‌شود.

محافظت از اثرات ناشی از تابش آفتاب

قرار گرفتن بیش از حد در معرض آلاینده‌ها یا اشعه ماوراء بنفش خورشید باعث کاهش سطح ویتامین C در پوست می‌شود. آسیب ناشی از نور خورشید توسط مولکول‌هایی به نام رادیکال‌های آزاد ایجاد می‌شود. این مولکول‌ها، اتم‌هایی هستند که یک الکترون خود را از دست داده‌اند و به دنبال اتم‌های دیگری می‌گردند تا این الکترون را از آن‌ها بگیرند، که این فرآیند می‌تواند به شدت به پوست آسیب برساند.

بیشتر بدانیم: مختصر و مفید در مورد کرم ضد آفتاب

ویتامین C مملو از آنتی‌اکسیدان‌هاست. آنتی‌اکسیدان‌ها با اهدا کردن الکترون به رادیکال‌های آزاد، آن‌ها را به مولکول‌های بی‌ضرر تبدیل می‌کنند و به این ترتیب از سلول‌های سالم پوست محافظت می‌کنند.

ویتامین C علاوه بر کاهش قرمزی پوست، به بازسازی سلولی کمک می‌کند، به این معنی که سلول‌های سالم و جدید را به جای سلول‌های آسیب‌دیده جایگزین می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده موضعی از ویتامین C، همراه با ویتامین E و سایر ترکیبات، می‌تواند آسیب‌های ناشی از تابش اشعه ماوراء بنفش خورشید (آفتاب‌سوختگی) را کاهش دهد. به علاوه، این ترکیب می‌تواند التهابات ناشی از مواجهه بیش از حد با اشعه ماوراء بنفش را هم کاهش دهد. اما لازم به ذکر است که ویتامین C به تنهایی تأثیر کمی در تسکین آفتاب‌سوختگی دارد.

جلوگیری از افتادگی پوست

تولید کلاژن با سلامت و انعطاف پوست مرتبط است. وقتی سطح کلاژن در پوست کاهش می‌یابد، ممکن است پوست شما احساس شلی و کمبود انعطاف کند. استفاده از سرم حاوی ویتامین C می‌تواند تولید کلاژن را تقویت کند، این باعث می‌شود که پوست شما سفت‌تر و درخشان‌تر به نظر بیاید. ویتامین C می‌تواند از عوارضی مانند افتادگی پوست ناشی از پیری، استرس اکسیداتیو یا کاهش وزن شدید جلوگیری کند.

بهبود زخم

از آنجایی که ویتامین C تأثیر مثبتی بر درمان آفتاب‌سوختگی دارد، استفاده موضعی از آن بهبود زخم‌ها را سریعتر می‌کند، وقتی زخم سریعاً بهبود می‌یابد، خطراتی مانند التهاب، عفونت و ایجاد کاهش می‌یابد. خطراتی مانند التهاب، عفونت، و ایجاد اسکار (جای زخم) کاهش می‌یابد. در واقع، کمبود ویتامین C باعث می‌شود که فرایند التیام زخم طولانی‌تر شود.

استفاده از مکمل‌های خوراکی حاوی ویتامین C نیز می‌تواند به بهبود زخم‌ها کمک کند. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف مکمل ویتامین C از طریق بهبود وضعیت آنتی‌اکسیدانی بدن، تأثیر مثبتی بر فرآیند التیام پوست دارد. این به دلیل افزایش تولید کلاژن توسط ویتامین C است که با بهبود زخم‌ها همراه است.

نحوه استفاده از ویتامین C برای پوست

بهترین شیوه استفاده ویتامین C برای پوست، نوعِ موضعی و به صورت سرم می‌باشد. استفاده از ویتامین C موضعی برای بسیاری از افراد بی‌خطر است، اما همه محصولات پوستی قابلیت ایجاد عوارض جانبی را دارند. برای بررسی خطر واکنش‌های آلرژیک، قبل از استفاده از هر محصولی همیشه تست پوستی انجام دهید. کمی از محصول را روی ناحیه کوچکی از ساعد یا مچ دست خود بمالید و ۲۴ ساعت صبر کنید. اگر پوست‌تان واکنش نشان نداد، می‌توانید آن را روی صورت خود استفاده کنید.

پوست‌تان ممکن است به تدریج به محصولاتی که استفاده می‌کنید واکنش نشان دهد. بنابراین، بهتر است استفاده از محصولات جدید را یک‌باره و با فاصله‌های چند هفته‌ای شروع کنید. اگر بعد از استفاده از سرم ویتامین C دچار بثورات، قرمزی یا خارش شَدید شُدید، استفاده از آن را قطع کنید.

معمولاً سرم ویتامین C یک یا دو بار در روز استفاده می‌شود. پوست‌تان را ابتدا بشویید و خشک کنید، سپس به‌ترتیب سرم ویتامین C، مرطوب‌کننده و در صورت خروج از خانه، کرم ضدآفتاب را بزنید. هنگام استفاده از محصولات پوستی، حتماً دست‌های خود را تمیز نگه دارید.

استفاده از سرم ویتامین C می‌تواند در کنار دیگر محصولات مراقبت از پوست موثر باشد، اما ممکن است محصولات حاوی نیاسینامید اثربخشی آن را کم کنند.

توجه داشته باشید، حتما سرم ویتامین C را در جای خشک، تاریک و دور از گرمای شدید نگه دارید و پیش از مصرف تاریخ انقضاء آن را بررسی کنید. تیره شدن یا تغییر رنگ سرم نشان‌دهنده اکسید شدن ویتامین C است که معمولاً برای پوست مضر نیست، اما بهره‌وری آن را کاهش می‌دهد. اطمینان حاصل کنید که سرم ویتامین C فاقد آب باشد تا پایداری و جذب بهتری داشته باشد، همچنین بطری محصول باید مات باشد و هوا نتواند وارد آن شود.

زمان استفاده از ویتامین C

ابتدا، سعی کنید سرم حاوی ویتامین C را قبل از طلوع خورشید استفاده کنید، زیرا در این شرایط، احتمال دی‌اکسیداسیون آن کاهش می‌یابد و همچنین پوست شما از تماس مستقیم با اشعه‌های مضر آفتاب محافظت می‌شود.

سپس، پیش از استفاده از سرم حاوی ویتامین C، صورت خود را به طور کامل تمیز کنید. این سرم را می‌توانید به تنهایی یا به همراه یک مرطوب کننده مناسب استفاده کنید.

نکته دیگری که بسیار مهم است، نحوه نگهداری سرم حاوی ویتامین C است. بهتر است آن را در یک محیط خنک و تاریک نگهداری کرده و قبل از استفاده همیشه محتویات بطری را به طور کامل تکان دهید.

با استفاده مکرر و منظم از سرم حاوی ویتامین C، می‌توانید به بهترین نتایج برسید، بنابراین توصیه می‌شود هر روز از آن استفاده کنید.

بهترین منابع خوراکی تامین ویتامین C

ویتامین C نه تنها بر روی پوست تأثیرگذار است، بلکه بر سیستم ایمنی بدن نیز تأثیر می‌گذارد. این ویتامین با افزایش میزان آنتی‌اکسیدان و جذب آهن، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، کولیت، سرطان و بیماری‌های مزمن دیگر را کاهش دهد. همچنین، به عنوان یکی از عوامل اساسی در تولید کلاژن، در رشد و ترمیم بافت‌های بدن نقش دارد.

بهترین منابع غذایی برای تامین ویتامین C شامل آناناس، پرتقال، کیوی، توت فرنگی، گوجه‌فرنگی، برگ‌های سبز، فلفل دلمه‌ای و دارچین می‌شوند. استفاده از مکمل‌های ویتامین C در صورت لزوم می‌تواند مفید باشد، اما باید توجه داشت که مصرف زیاد آن ممکن است به بدن آسیب برساند. بنابراین، توجه به تغذیه مناسب و بهره‌بردن از منابع طبیعی ویتامین C به صورت خوراکی و موضعی بر روی پوست، بسیار حیاتی است.

عوارض جانبی ویتامین C

اگرچه واکنش تحریکی در پوست به دلیل استفاده از سرم ویتامین C بسیار نادر است، اما همواره بهتر است قبل از استفاده از آن یک تست پوستی انجام دهید. این تست تنها راه برای بررسی واکنش پوست شما به سرم می‌باشد.

سرم‌های ویتامین C ممکن است شامل مشتقات متنوعی از این ویتامین باشند. در صورتی که پوست شما حساس است، بهتر است از محصولاتی که ال-اسکوربیک اسید دارند اجتناب کنید. محصولاتی که حاوی منیزیم اسکوربیل فسفات هستند ممکن است به پوست کمتر تحریکی وارد کنند. بهتر است افرادی که حساسیت پوستی زیادی دارند، قبل از استفاده از سرم ویتامین C با یک متخصص پوست مشورت کنند.